EDUKACJA ZDROWOTNA
Edukacja zdrowotna
INFORMACJE OGÓLNE
Nowy przedmiot w szkole podstawowej od dnia 1 września 2025 r.
Na podstawie:
- rozp. MEN z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 356 ze zm.) – ostatnie rozp. ME zmieniające z dnia 6 marca 2025 r. (Dz. U. z 2025 r. poz. 378) - załącznik nr 2 dla szkoły podstawowej;
- rozp. ME z dnia 20 maja 2024 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz. U. z 2024 r. poz. 781 oraz z 2025 r. poz. 363) – załącznik nr 1;
- §3 ust. 1 pkt 1, ust. 2-3, §5 ust. 1-2, §6 ust. 1, 3 i 4 rozp. ME z dnia 7 kwietnia 2025 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. z 2025 r. poz. 467).
W podstawie programowej kształcenia ogólnego na II etapie edukacyjnym, który obejmuje klasy IV-VIII szkoły podstawowej, zostaje uchylona część zatytułowana „WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE” i zostaje dodana część zatytułowana „EDUKACJA ZDROWOTNA”.
Zgodnie z założeniami podstawy programowej w zakresie przedmiotu edukacja zdrowotna, zdrowie jest wartością, o którą należy dbać w wymiarze fizycznym, psychicznym, seksualnym, społecznym i środowiskowym.
Przedmiot edukacja zdrowotna ma charakter interdyscyplinarny, integruje elementy nauk medycznych i nauk o zdrowiu oraz nauk społecznych, humanistycznych, przyrodniczych i ścisłych.
Interdyscyplinarny charakter edukacji zdrowotnej wymaga współpracy z nauczycielami różnych przedmiotów, których treści zbliżone są do problematyki tej edukacji lub z nią związane, m.in. przyrody, biologii, geografii, wychowania fizycznego, chemii, edukacji dla bezpieczeństwa, etyki oraz współpracy z psychologiem szkolnym, pedagogiem szkolnym, pielęgniarką środowiska nauczania i wychowania lub higienistką szkolną. Zdrowie jest definiowane jako wartość międzypokoleniowa i międzykulturowa. Godność i szacunek stanowią podstawę budowania relacji międzyludzkich, w szczególności w odniesieniu do zdrowia psychicznego, społecznego i seksualnego. Postawy prospołeczne i altruistyczne oraz kultura wolontariatu pozwolą wyeksponować potencjał możliwych oddziaływań dla dobra wspólnego.
Podstawa programowa w zakresie przedmiotu edukacja zdrowotna obejmuje dziesięć działów (z podziałem na klasy IV-VI i na klasy VII-VIII), które odzwierciedlają sfery funkcjonowania człowieka:
Dział I. Wartości i postawy
Dział II. Zdrowie fizyczne
Dział III. Aktywność fizyczna
Dział IV. Odżywienie
Dział V. Zdrowie psychiczne
Dział VI. Zdrowie społeczne
Dział VII. Dojrzewanie
Dział VIII. Zdrowie seksualne
Dział IX. Zdrowie środowiskowe
Dział X. Internet i profilaktyka uzależnień
W obrębie każdego działu zostało określone pytanie wiodące i wymagania szczegółowe dotyczące wiedzy i umiejętności, wskazane za pomocą czynności, które powinien osiągnąć uczeń np. uczeń wykonuje, wymienia, wyjaśnia, mierzy, omawia itd.
Realizacji wymagań szczegółowych w każdym dziale (wymagania te dotyczą wiedzy i umiejętności) jest przyporządkowana realizacja celów kształcenia (wymagań ogólnych określonych dla przedmiotu) oraz realizacja sześciu umiejętności, których kształtowanie i rozwijanie pozwala te cele osiągnąć. W części działów dla klas VII i VIII wprowadzono wymagania fakultatywne – do wyboru przez nauczyciela.
Nauczyciel powinien zaplanować odpowiednią liczbę godzin dla każdego działu, proporcjonalnie do wymagań szczegółowych i potrzeb uczniów.
Do realizacji zajęć z edukacji zdrowotnej rekomenduje się metodę projektu edukacyjnego oraz inne aktywizujące metody nauczania.
Z uwagi na specyfikę celów kształcenia w nauczaniu edukacji zdrowotnej sprawdzą się również następujące metody i techniki pracy: praca w grupach, burza mózgów, metaplan, dyskusja, różne formy debat, metoda studiów przypadku i drama.
Realizacja edukacji zdrowotnej powinna być również włączona w strategię i plany rozwoju szkoły oraz program wychowawczo-profilaktyczny szkoły we współpracy z rodzicami oraz środowiskiem lokalnym.
W zakresie przedmiotu edukacja zdrowotna ważne jest kształtowanie kompetencji związanych z empatią, asertywnością, wyszukiwaniem, weryfikowaniem i prezentowaniem informacji.
Podstawę programową kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w zakresie przedmiotu edukacja zdrowotna stosuje się, począwszy od roku szkolnego 2025/2026, w stosunku do uczniów klas IV-VIII szkoły podstawowej.
Zajęcia edukacji zdrowotnej w publicznej szkole odbywają się klasach IV-VIII szkoły podstawowej w wymiarze 1 godziny tygodniowo w każdej z tych klas, przy czym zajęcia są realizowane w klasie VIII nie dłużej niż do końca stycznia danego roku szkolnego.
W niepublicznych szkołach wymiar zajęć nie może być niższy niż w szkołach publicznych.
Zajęcia są organizowane w oddziałach albo w grupach międzyoddziałowych liczących nie więcej niż 24 uczniów.
W przypadku zajęć z obszaru zdrowia psychicznego, seksualnego lub dojrzewania oddział albo grupa międzyoddziałowa, mogą być podzielone na mniejsze grupy.
W każdym roku szkolnym przed przystąpieniem do realizacji zajęć, nauczyciel prowadzący zajęcia wraz z wychowawcą przeprowadza co najmniej jedno spotkanie informacyjne z rodzicami uczniów niepełnoletnich.
Nauczyciel jest obowiązany przedstawić pełną informację o celach i treściach realizowanego programu nauczania, podręcznikach, materiałach edukacyjnych, materiałach ćwiczeniowych oraz o środkach dydaktycznych.
Za przeprowadzenie tych spotkań odpowiedzialny jest dyrektor szkoły.
Uczeń niepełnoletni nie bierze udziału w zajęciach, jeżeli jego rodzice zgłoszą dyrektorowi szkoły w formie pisemnej rezygnację z udziału ucznia w zajęciach.
Rezygnację tą składa się w terminie do dnia 25 września danego roku szkolnego.
Zajęcia edukacji zdrowotnej nie podlegają ocenie i nie mają wpływu na promocję ucznia do klasy programowo wyższej ani na ukończenie szkoły przez ucznia.
PREZENTACJA DLA NAUCZYCIELI, RODZICÓW, UCZNIÓW